Bez dwóch zdań więźba dachowa stanowi bardzo ważny element konstrukcji budynku. Wpływa ona nie tylko na wytrzymałość dachu, ale również na jego estetykę. Właśnie dlatego element dachu ten powinien być wykonywany z wysokiej jakości materiałów konstrukcyjnych oraz z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa. 

Zadaniem więźby dachowej jest wytrzymanie obciążeń związanych z położeniem poszycia dachu, montażem okien czy też kominów. Rodzaj więźby dachowej dobiera się bezpośrednio do charakterystyki budynku, w tym jego rozmiarów i planowanego przeznaczenia. Sprawdź, co warto o tym wiedzieć.

Rodzaje więźby dachowej

Co to jest więźba dachowa? Składają się na nią elementy dachu drewnianego. Konstrukcja więźby dachowej to nic innego, jak szkielet, którego zadaniem jest przenoszenie obciążeń z pokrycia dachowego na konstrukcję ścian nośnych. Siła przekazywana jest pomiędzy elementami więźby, a łączeniami ciesielskimi. Odpowiednie wykonanie tego elementu pozwala na zachowanie stabilnej konstrukcji i bezpieczeństwa jej eksploatacji. Za przenoszenie obciążeń na ściany i słupy odpowiada wiązar, czyli główny element więźby dachowej. Typ wiązara dachowego dobiera się bezpośrednio do rodzaju wybranej więźby oraz charakterystyki budynku. 

Obecnie wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów więźby dachowej. Podział ten wskazuje na charakterystykę danego typu konstrukcje. Zgodnie z nim wyróżnia się:

• więźbę krokwiową;
• więźbę krokwiowo-belkową;
• więźbę jętkową;
• więźbę płatwiowo-kleszczową. 

Zdecydowanie najprostsza w budowie jest więźba krokwiowa. Stosuje się ją wtedy, gdy rozpiętość ścian zewnętrznych obiektu nie przekracza siedmiu metrów, a docelowe nachylenie połaci dachowej mieści się w przedziale 40-60°. Jeżeli charakterystyka budynku jest inna, to niezbędne jest zastosowania bardziej zaawansowanych elementów konstrukcji dachu. 

Niezależnie od wybranego typu, do podstawowych elementów więźby dachowej należą:

• wieniec;
• murłata;
• płatew;
• krokiew;
• kleszcze;
• słup (stolec);
• wiązar;
• miecz;
• zastrzał;
• krzyżulec;
• wiatrownica;
• wieszak;
• podciąg;
• nakład. 

To one składają się na szkielet dachu, który następnie pokrywa się warstwą izolacji, poszyciem oraz innymi elementami wykończenia. 

Kolejny podział wskazuje na takie typy więźb dachowych jak tradycyjna i prefabrykowana. Tradycyjna konstrukcja powstaje z materiałów z drzew iglastych lub liściastych. Ważne, aby te elementy konstrukcyjne posiadały właściwą wilgotność i były odpowiednio obrobione. Wszystko po to, aby wytrzymywały obciążenia i były odporne na działanie szkodliwych czynników. Alternatywą są więźby prefabrykowane, które powstają w fabrykach w postaci wiązarów kratownicowych. Ten typ jest odpowiednio droższy, jednak doskonale sprawdza się przede wszystkim w przypadku większych dachów. Wybór pomiędzy tym, czy wiązary dachowe czy więźba będą lepsze, jest kwestią indywidualną i należy poprzedzić go przeprowadzeniem stosownych obliczeń.

Materiały stosowane w więźbie dachowej

Standardem w Polsce jest stosowanie do budowy więźby dachowej drewna iglastego z sosny lub świerku. Wśród nieco droższych materiałów konstrukcyjnych znajduje się jeszcze modrzew. Wybrane drewno konstrukcyjne powinno odznaczać się bardzo wysoką jakością oraz staranną obróbką. Musi być pozbawione ewentualnych skaz. Wszystko po to, aby przez lata zapewniało bezpieczne i wydajne użytkowanie w formie przygotowanej konstrukcji budynku. Od jakości materiału zależy stabilność domu. W związku z tym, w tym obszarze nie ma miejsca na błędy. Rekomendujemy zakup wysokiej jakości i certyfikowanego drewna konstrukcyjnego C24, które znajdziesz w naszej ofercie. Przygotowane jest po to, aby z powodzeniem stawiać drewniane konstrukcje, w tym wykonywać więźby dachowe. Dbamy o to, aby każda belka na dachu od PATA była najwyższej rynkowej jakości. 

Kluczowe parametry dobrego drewna do budowy więźby dachowej to:

• wysoka wytrzymałość;
• odpowiednie wysuszenie (w dedykowanych komorach);
• brak ewentualnych skaz i sęków;
• stabilne wymiary;
• dobre zabezpieczenie przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych. 

Projektowanie i obliczenia konstrukcyjne

Podstawą projektowania więźby dachowej jest dokonanie niezbędnych obliczeń. Konstrukcja musi wytrzymać obciążenia stałe w postaci: ciężaru własnego, ocieplenia, ciężaru pokrycia dachu, wykończenia zewnętrznego oraz zmiennych w postaci: wiatru czy też ciężaru śniegu, który będzie zalegał na konstrukcji. Zadaniem projektanta jest przygotowanie takiej konstrukcji, która będzie posiadała niezbędny zapas do przenoszenia obciążeń. W przeciwnym razie konstrukcja nie będzie spełniała swojego zadania i jej użytkowanie może być niebezpieczne. Właśnie dlatego za dokonanie obliczeń konstrukcyjnych, wykonanie projektu i montaż więźby dachowej powinien odpowiadać doświadczony specjalista. Wymiary elementów więźby dachowej dostosowuje się bezpośrednio do specyfiki danego obiektu, jego wielkości oraz przeznaczenia i lokalizacji.

Montaż i budowa więźby dachowej

Budowa i montaż więźby dachowej powinny przebiegać z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa. W tym celu stosuje się rusztowanie oraz zabezpieczenia przeznaczone do pracy na wysokości. Pierwszym etapem budowania więźby dachowej jest montaż murłat. To o nie oprą się krokwie. Po murłatach w szkielecie pojawiają się krokwie skrajne, narożne i koszowe. Kolejnym krokiem jest montaż pozostałych krokwi z projektu. Podczas montażu więźby należy pamiętać o tym, aby wszystkie drewniane elementy były oddzielone od powierzchni betonowych i murów. W tym celu stosuje się przekładki z papy oraz z wełny mineralnej. Ponadto krokwie muszą być odsunięte od ścian działowych poddasza, czyli oddylatowane. W ten sposób minimalizuje się ryzyko występowania odkształceń drewna lub ewentualnych pęknięć.

Izolacja i zabezpieczenia dachowe

Zarówno prefabrykowane, jak i tradycyjne więźby dachowe powinny być odpowiednio izolowane i zabezpieczone. Izolacja dachu jest bardzo ważna w kontekście optymalizacji kosztów eksploatacji budynku. To przez dach w dużej mierze ucieka ciepło, dlatego warto wykonać wysokiej jakości warstwę izolacji termicznej i przeciwwilgociowej. Kluczem jest unikanie powstawania tzw. mostków termicznych oraz redukcja ich negatywnego wpływu tam, gdzie nie da się ich uniknąć. 

Izolację wykonuje się wtedy, gdy wstawiona jest już stolarka okienna, stolarka drzwiowa oraz wykonano pokrycie dachowe. Wówczas zyskuje się gwarancję, że położone materiały izolacyjne nie będą bezpośrednio narażone na szkodliwe działanie warunków atmosferycznych. Sprawdzonym rozwiązaniem w nowoczesnym budownictwie jest wykorzystywanie ocieplenia z wełny mineralnej. Dobrze sprawdzają się tu m.in. płyty izolacyjne. Sposobem na zabezpieczenie więźby dachowej i całego dachu jest odpowiednia impregnacja materiałów konstrukcyjnych. Te mogą wymagać okresowych prac konserwacyjnych, dlatego warto regularnie monitorować stan konstrukcji drewnianej swojego domu.

Renowacja i konserwacja więźby dachowej

Stolarka dachowa w postaci więźby dachowej stanowi kluczowy element konstrukcji całego budynku. Ze względu na to, że powstaje ona z drewna, wymaga regularnych prac konserwacyjnych. Przede wszystkim należy kupić wysokiej jakości materiały o niskiej wilgotności na poziomie 15-18%. Takie drewno z czasem wymaga jednak nałożenia dodatkowych warstw impregnatu. Wszystko po to, aby wzmocnić jego strukturę, dłużej zachować pożądane parametry wytrzymałościowe i zminimalizować ryzyko niszczenia drewna na skutek zewnętrznych czynników atmosferycznych i szkodników. Konserwacja więźby dachowej polega również na odtwarzaniu jej warstwy izolacyjnej, jeżeli jest to konieczne. Regularna kontrola stanu technicznego konstrukcji pozwoli Ci zwiększyć poziom bezpieczeństwa eksploatacji budynku oraz zmniejszyć ewentualne koszty związane z jego remontem. To również sposób na wydłużenie żywotności nieruchomości.

Podsumowanie

Więźba dachowa ma kluczowe znaczenie dla konstrukcji budynku. Stanowi podstawę dla pokrycia dachowego i odpowiada za przenoszenie licznych obciążeń na ściany działowe. Dzięki temu dom jest stabilny i bezpieczny w eksploatacji. Sprawdzoną praktyką jest stosowanie przy budowie więźby dachowej starannie wyselekcjonowanych materiałów drewnianych z certyfikacją. W Polsce dobrze sprawdzają się materiały konstrukcyjne C24 z sosny i świerku. Posiadamy je w swojej ofercie. Zachęcamy do skorzystania z materiałów do budowy więźby dachowej i innych elementów konstrukcyjnych od PATA. To gwarancja najwyższej rynkowej jakości.